Son günlerde, kredi not artışımızın da etkisi ile,
Türkiye yatırım yapılabilir ( Investing Grade ) seviyeye gelmiş bulunuyor. Artık bu süreçten sonra önemli olan Doğrudan
Yatırımların Türkiye’ye giriş yapması. Ancak doğrudan yatırımların kısa vadede
gelmesi için biraz zamana ihtiyacımız var gibi gözüküyor. Orta ve uzun vadede
gelmesi ise başlıca temel ekonomik göstergelerin iyileşmesine bağlı.
Gelelim en önemli konumuza. Acaba Türkiye G.Kore
olabilir mi ? Şöyle biraz gerilere gidelim. 90’lı yıllarda Türkiye Dünyanın ilk
15 devleti arasında, Sanayi Üretiminde yüksek verimlilik gösteren 13, ülke
konumundayken, G. Kore’nin listede ismi
bile yoktu. 2000 li yıllara geldiğimizde ise, Türkiye 15. sıraya gerilerken G.
Kore sahneye çıktı ve listeye girmeyi başardı. 2010’lı yıllara geldiğimiz de
ise Türkiye Sanayi Üretiminde Katma Değer yaratan ligde gözükmüyor. G.Kore ise
ilk 15 ülke arasında yerini korumayı başarmış durumda.
GSYH ile kıyaslarsak, 1960 – 80 yılları arası
Türkiyenin GSYH’sı G. Korenin çok üzerinde olmuştur. Örnek vermek gerekirse,
1965 yılında Türkiyenin GSYH’sı G.Korenin tam 4 katına ulaşmıştır. Bugün
geldiğimiz nokta da ise G. Kore sanayi üretimine ağırlık vermesi ( Sanayi
istihdamı % 28,5) ve tarım istihdamını azaltması nedeni ile cari açık sorununu
ortadan kaldırarak % 2,2 cari fazla veren konuma gelmiştir. Türkiye de ise
sanayi istihdamı %19,9 seviyelerine yeni yükselmiştir ancak cari açık % -5,9
ile hala yüksek bir seviyededir.
AR –GE / GSYH oranında ise Türkiye bugün % 0,9’a
ulaşmışken ki bu oranın % 67’si Kamu desteklidir. Özel sektörün payı son derece
azdır, G.Kore de AR- GE yatırımlarının GSYH oranı % %3,2 civarındadır. Türkiye
2023 hedefleri arasında AR- GE harcamalarını % 3 olarak belirlemiştir.
Dünya Bankası 2010 yılı Kalkınma Göstergelerine göre,
G.Kore de çalışan başına katma değer ( üretim ) 42,600 $ iken, Türkiye de bu
rakam 32,500 $ civarındadır. Ortalama eğitim süresi G.Kore de 11,5 yıl olmasına
rağmen, Türkiye de 6,5 yıl olarak gözükmektedir. Kadın İşgücünde G. Kore % 60
seviyelerine ulaşmışken, Türkiye de bu oran % 30’lara henüz ulaşmıştır.
Son söz, Türkiyenin 2023 hedeflerine ulaşması için,
G.Kore Modeli uygulanabilir mi derseniz bana göre olur, hem de çok iyi olur.
Dr. İsmet DEMİRKOL