Küresel finans krizi, neticesinde ABD mali piyasasının içine düştüğü borç krizi
neticesinde, FED’in 2008’de başlattığı parasal genişlemenin, 2014 Ekim ayında
yani sonbaharda 15 milyar $ daha
kesinti yapılarak sonlandırılacağını
geçen hafta içinde açıklanan 17 – 18 Haziran tariihli FED tutanakları ile tüm
küresel piyasalar öğrenmiş oldu. Son 6 yıldır 4 büyük Merkez Bankası olan FED,
AMB, BOJ ve BOE’nin gerçekleştirdiği parasal genişleme neticesinde, artan likidite ile birlikte 10
trilyon $’ı aşan varlık alım miktarı bugün geldiğimiz noktada 2014 Ekim ayı
sonrası farklı bir para politikasına dönüşecek aşamaya geldi. İşsizlik ve
enflasyon verileri ABD’de her geçen ay daha olumlu gelmeye devam ediyor. Aylık
istihdam artışı ortalama olarak 200
bin kişiyi aşmaya devam ediyor. Bu şekilde devam etmesi durumunda yılsonunda
ABD ekonomisinde işsizlik oranı % 5,8 ve altına gerilemesi mümkün gözüküyor.
TÜFE tarafına baktığımızda ise yıllık enflasyon % 2 olmuş durumda muhtemelen eylül 2015’de % 2,5’a
yükselebilir. En çok dikkat edilmesi gereken faiz ise ABD 10 yıllıklar
oluşturuyor. 2,53 seviyelerinde olan ABD 10 yıllık faizlerin 2,80’i aşması
kritik seviye olarak gözükmekte. Dolayısı ile ABD’nin istihdam piyasası ve
enflasyon rakamlarının olumlu gelmesi neticesinde, varlık alım programının 2014
Ekim ayında sonlandırılması sonrası, faiz artırım kararına yönelik
beklentilerin oluşması 10 yıllık ABD faizlerini, 2014 Aralık ayına kadar %3,5 - % 3,65 seviyelerine
yaklaştırabilir. Beklentim ise FED’in faiz artırmını 2015 ilk çeyreğinde
gerçekleştirebilecek olması. Çünkü, Ekim 2014 sonrası süre ABD ekonomik
görünümünün analizi için son derece yeterli bir zaman ve makro ekonomik
verilerin sonbahardan sonraki 6 aylık süre içinde güçlü gelmeye devam etmesi
FED’in faiz artırımını artırma
sürecini, hızlandırabilir.
Avrupanın ise önümüzdeki aylarda, yeni bir parasal genişleme politikasını
devreye sokması durumunda; Euro/Dolar paritesi daha fazla gerilemeye devam
edeceğinden, Dolar yükselişini sürdürmeye ve ABD ekonomisine sermaye girişinin
artarak devam edeceği beklenmektedir.
Bir başka önemli husus ise, FED para politikası
kurulunun 17 Eylül’de gerçekleştireceği toplantı öncesi, 27-29 Ağustos Jackson
Hole toplantısında, faiz artırım takvimi için çeşitli ipuçları ortaya
çıkabilmesi. Dolayısı ile, 2014’ün yazının şu sıcak günlerinde karşımıza çok
ilginç bir tablo çıkıyor. Avrupa 1 Trilyon €’luk yeni bir parasal genişlemeyi konuşurken, ABD faiz artırımına
hazırlanıyor. 2015 Dünya Ekonomisi yeni para politikalarına yelken açıyor.
Dr. İsmet DEMİRKOL
Ekonomist – Akademisyen