Yılın ilk iki ayında, bütçenin fazla vermesinde en önemli etken,
ithalatın hala devam ettiğinin bir göstergesi olarak yorumlamak
gerekmektedir. Nitekim Ocak 2014 ödemeler dengesi beklentilerin altında
4.8 milyar cari açık vermesine rağmen, Ocak ayı ithalatı %2.6 artış
gösterdi. Muhtemelen bu artış şubat ayındada % 1.5 artış kaydetti.
Dolayısıyla, faiz maliyetlerindeki yükselişe rağmen gerek tüketici
kredilerinde gerekse ithalatda beklenen gerileme henüz gerçekleşmedi, bu
nedenledir li bütçe ilk iki ay 3.6 milyar TL fazla verdi.
Türkiye 2012 senesinde % 2.2 büyümesine rağmen 1 milyon civarında bir
istihdam gerçekleştirdi. 2013 de ise %4.1 civarında bir büyümeye rağmen
istihdam artışı 500 bin kişiye bile ulaşmadı. Burada esas tehlike bana
göre, 2013 senesinde,2012ye göre yüksek büyümeye rağmen istihdamda kayıp
olan 500 bin kişidir. Özellikle 2014 senesinde merkez bankasının faiz
artırım kararı sonrası, finansman ve girdi maliyetlerinin artması, özel
sektörün 170 milyar $’a yaklaşan açık pozisyonu cari açığı da hesaba
katarsak 1 yıllık finansman ihtiyacının 227 milyar $’a ulaşması, dış
piyasalarda FED ve Kırım endişesinin devam etmesi ile içeride siyasi
risklerin sürmesi Doları 2.20 seviyelerin altına çekmemekle birlikte
önümüzdeki altı ay içinde 2.30- 2.35 yılsonuna doğru ise 2.50
seviyelerinin beklendiği bir ortamda, 2014 de düşük büyüme beklentim % 2
civarında gerçekleşecek gibi görülüyor. Bunun sonucunda işsizlikde
yılsonu çitf haneli rakamların sürmesi % 10- %10.5 seviyelerini
görebilmemiz ne yazıkki mümkün görünüyor
Sanayi üretiminin ilk ay beklentilerin çok üzerinde gerçekleşmesinin
istihdam ve 1. çeyrek büyüme rakamlarında olumlu etki yapabilmesi için,
Şubat ve Mart aylarındaki sanayi üretiminde en az aylık bazda % 1.5
seviyesinde çıkması gerekmektedir. Şubat ayı sanayi üretiminin
muhtemelen % 1 seviyesinin üzerinde gelecektir diye düşünüyorum, Mart ve
sonraki aylarda ise artan kredi maliyetleri nedeniyle, sanayi
üretiminde düşüş görebilmek mümkün gözükor.
***Bu yazı PARA DERGİSİ, Mart sayısında ( 23 – 30 Mart 2014 ) yayınlanmıştır.
Dr. İsmet DEMİRKOL
Ekonomist - Akademisyen
http://bigyatirim.blogspot.com/