2013 yılına girdiğimiz şu
günlerde, piyasalarda iyimser hava esmeye devam ediyor. İMKB endeksi, 82 000
seviyelerini görmüş durumda, 2012 yılı bütçe verileri olumlu seyrediyor. Bütçe
Açığının / GSYH oranı % -2,2 olarak gerçekleşmiş durumda . Cari açık da ise,
2011 senesine göre 25 milyar dolarlık bir tasarruf sağlanmış durumda. Ancak, işsizlik oranı hala % 9,1’in altına
inemedi.
Türkiye’nin, 2013 yılında
iyimser havayı devam ettirebilmesi herşeyden önce, Avrupa’nın içinde bulunduğu
krizin nereye doğru sürükleneceğine bağlı. İhracatımızın % 60-65lik bir
kısmının Avrupa ile gerçekleşmesi nedeni ile son yıllarda, ihracat pazarımızı
farklı ülkelere kaydırmak zorunda kaldık. 2012 senesinde de ihracat rakamımızı
% 12,57 oranında arttırarak 152 milyar dolar seviyelerine ulaştık. Bu rakamda
en büyük katkı ise, 15 milyar dolar ile
altın ihracatından gerçekleşti. Cari
açığın küçülmesine seviniyoruz ancak, Türkiye 2012 senesinde % 3 civarında
büyüyecek. Dolayısı ile cari açık küçüldü fakat, ekonomi de ivme kaybetmiş oldu.
Türkiye’nin, ithalata dayalı
büyümesi, cari açığın finansman
ihtiyacını zorlatırdığı için, gelecek
yıllarda , ara mal ithalatını mutlak suret ile azaltmak gerekmektedir. Son on
yılı analiz ettiğimizde, Türkiye’de ortalama enflasyon % 9,3 seviyelerine
gerilemiş, Faizler % 17’lere inmiş, Büyüme % 5 seviyelerinde kalmış, İşsizlik
rakamı % 11 seviyelerine çıkmış, Cari denge / GSYH oranı, % -5,4’e gerilemiş,
Bütçe dengesi ise, % -3,2 olarak kalmıştır. Genel olarak baktığımızda,
faiz, bütçe dengesi ve enflasyonda
başarı söz konusu. Ancak, istihdam kaybı, cari açık da başarıdan söz etmemiz
için, büyüme politikamızın değişmesi gerekiyor. 2023’de ilk on ekonomi arasına
girebilmemiz, öncelikle Türkiye’nin ara mal ithalatını azaltması, yerli üretime
ağırlık vermesi, % 11 seviyelerine gerileyen tasarruf oranlarını arttırması,
gelir dağılımının iyileştirilmesi ve AR
– GE’ye önem veren, katma değer yaratan sektörler yaratılması ile gerçekleşecektir.
Avrupa’da süre gelen krizin 2013
– 2015 yıllarında azalan veya artan ivme ile devam edeceği düşüncesi ile,
Türkiye’nin bir an evvel ekonomide yapasal tedbirleri hayata geçirmesi
gerekmektedir.
Dr. İsmet DEMİRKOL